انواع مدل های به کارگیری ابر بر اساس روند توسعه ابر

ابرهای عمومی (Public Cloud)
در این مدل ، منابع به صورت پویا ، از طریق وب توسط یک فراهم کننده شخص ثالث خارج از مکان کاربر فراهم می شوند . ابر عمومی یا ابر خارجی ، مدل استفاده از رایانش ابری ، در معنای اصلی و سنتی آن است . سرویس ها به صورت پویا و از طریق اینترنت و در واحدهای کوچک از یک عرضه کننده شخص ثالث تدارک دیده می شوند و عرضه کننده منابع را به صورت اشتراکی به کاربران اجاره می دهد و بر اساس مدل پردازش همگانی و مشابه صنعت برق و تلفن برای کاربران صورتحساب می فرستد . به بیان دیگر یک ابر عمومی ابری است که زیرساخت ابر و منابع محاسباتی از طریق شبکه عمومی به عموم مردم ارائه گردد . مالکیت این ابر با سازمانی است که سرویس ها را به فروش می رساند . در این نوع ابر ، برنامه های مشتریان مختلف در کارسازها و سیستمهای ذخیره ساز و شبکه ابر باهم قرار دارند . ابر عمومی را می توان روشی برای کاهش ریسک و هزینه با گسترش کارکردی زیرساخت سازمان دانست . ابرهای عمومی به میزان زیادی پیاده سازی کاربردها را ساده کرده و سازمانهای متقاضی منابع بسته به میزان امکانات مورد نیازشان ، برای استفاده از آن هزینه پرداخت می کنند و این موجب انتقال پرداخت هزینه ها از CAPEX به OPEX میشود تا نیازهای سازمان به بهترین وجه بر آورده شوند . در صورتی که ملاحظات کارآیی و امنیت در پیاده سازی ابر عمومی به کار رفته باشد ، وجود نرم افزارهای افزونه برای مهیاسازی این ملاحظات از دید کاربر مخفی خواهد بود . در واقع می توان ازگسترش پذیری زیاد ابر عمومی به عنوان مزیت این ابرها نام برد که هزینه تجهیزات و ریسکهای مربوطه را به طور قابل ملاحظه ای کاهش می دهند .
 بخشی از ابر عمومی می تواند برای استفاده یک مشتری خاص اختصاص داده شود و در واقع یک مرکز داده خصوصی مجازی ایجاد شود . این مراکز خصوصی دید بیشتری از زیرساخت به کاربر می دهد . این گونه مشتریان می توانند تصاویر ماشین های مجازی ، کارساز ، سیستم ذخیره ساز و ابزارهای شبکه و حتی توپولوژی شبکه را تغییر دهند و آزادی عمل بیشتری خواهند داشت . 
جهت راهنمایی در انتخاب ابر ، برخی مثال ها که در آن استفاده از ابر عمومی بهتر است ، ارائه میشود . 

• بار کاری معمول برای برنامه های کاربردی توسط افراد زیادی استفاده شود ؛ پست الکترونیکی مثال مناسبی از این دست برنامه ها می باشد . 
• نیاز به برنامه نرم افزاری یک فروشنده می باشد که به صورت SaaS  ارائه شده است و از لحاظ امنیتی به خوبی پیاده سازی شده باشد . 
• نیاز به افزایش ظرفیت در ساعات اوج کاری باشد .
• در صورتی که سازمانی در حال انجام پروژه مشارکتی باشد . 
• در صورتی که سازمانی در حال توسعه پروژه نرم افزاری با استفاده از سرویس PaaS باشد .

 البته بسیاری از شرکتهای IT  از لحاظ امنیتی و اطمینان پذیری استفاده از ابر عمومی را مخاطره آمیز می دانند که خود بحث مهمی است .
 نکات دیگری که در انتخاب این ابر مفید خواهد بود ، بررسی ویژگی های زیر و تطابق آن با وضعیت فعلی می باشد :

• نحوه ی دسترسی به سرویس : ابر عمومی از طریق اینترنت در اختیار کاربران قرار می گیرد . محل قرارگیری مرکز داده ابر : مراکز داده و تجهیزات آن در اختیار سازمان فراهم کننده ابر می باشد و کاربر از آن آگاه نمی باشد . 
• مدیریت ابر : مدیریت ابر با سازمان فراهم کننده ابر می باشد . 
• مقیاس پذیری : از دید کاربر منابع در اختیار وی بسیار مقیاس پذیر می باشد ؛ زیرا سازمان فراهم کننده ابر ، منابع زیادی را در اختیار دارد .
• نحوه ی پرداخت هزینه ها : با توجه به میزان مصرف کاربر ، برای وی صورتحساب صادر خواهد شد . 
• نحوه ی سرمایه گذاری : در ابر عمومی ، استفاده کننده نیازی به سرمایه گذاری برای استفاده از سرویس ها ندارد و تنها بر اساس استفاده ، هزینه پرداخت خواهد نمود . 
• نحوه ی تخصیص منابع : تخصیص منابع به صورت پویا و بر اساس درخواستهای کاربران صورت می گیرد . 
• حجم داده : حجم داده قابل ذخیره سازی در حد گیگا بایت می باشد.
• مدت زمان ذخیره سازی داده : مدت زمان ذخیره سازی در ابر عمومی محدود می باشد و بسته به پرداخت می باشد .
• انتظار کارآیی : از آنجا که منابع در اختیار کاربر به نوعی محدود است ، کارآیی بالایی از این ابر انتظار نمی رود ، البته میزان توقع از کارآیی دریافتی ، می تواند بر حسب SLA توافق شده ، متغیر باشد . 
• الگوها و موقعیت دسترسی : پراکندگی جغرافیایی منابع ممکن است در سطح جهان گستردگی داشته باشد . 
• امنیت و محرمانگی : از آنجا که کاربر هیچ سی به منابع ندارد ، امنیت پایین خواهد بود و مکانیزم محرمانگی زیادی نمی توان برقرار نمود .

ابرهای خصوصی (Private Cloud)
در مقابل تعریف ابرهای عمومی ، ابرهای خصوصی قرار دارند که به شکل مقابل تعریف شده اند : « مرکز داده داخلی یک واحد تجاری و یا سازمان که در دسترس عموم نیست » .
 به بیان دیگر ، ابر خصوصی یک زیرساخت رایانش ابری است که توسط یک سازمان برای استفاده داخلی خود به وجود آمده است . داده ها و پردازش ها در داخل شرکت مدیریت می شوند و محدودیتی در پهنای باند شبکه ، مباحث امنیتی و نیازمندیهای قانونی که در استفاده از سرویس های ابری عمومی بر روی شبکه های عمومی باید در نظر گرفته شود ، وجود ندارد . در بیشتر گونه های پیاده سازی شده ، ابر خصوصی به معنی طراحی یک زیرساخت محاسباتی با اضافه کردن مجازی سازی و واسطهای مشابه ابر است . این ساختار به کاربران اجازه میدهد تا با مراکز داده محلی خود تعامل داشته باشند ، در حالی که می توانند از مزایای رایانش ابری چون دسترسی باسطح بالا به کارسازهای مجازی و مکانیزم های پرداخت و هزینه ای متناسب با هر کاربر بهره ببرند . عامل اصلی که ابرهای خصوصی را از ابرهای عمومی تجاری جدا می سازد ، محل و شیوه نگهداری از سخت افزار زیرساختی ابر است . ابر خصوصی امکان کنترل بیشتر بر روی تمام سطوح پیاده سازی ابر ( مانند سخت افزار ، شبکه ، سیستم عامل ، نرم افزار ) را فراهم می سازد . مزیت دیگر ابرهای خصوصی امنیت بیشتری است که ناشی از قرار گیری تجهیزات در درون مرزهای سازمان و عدم ارتباط با دنیای خارج ناشی می شود .
 اما بهره گیری از ابرهای خصوصی مشکلاتی را در ایجاد و نگهداری به همراه دارد . یک راه حل میانه برای دوری از مشکلات ابرهای خصوصی و در عین حال بهره مند شدن از مزایای ابرهای خصوصی ، استفاده از ابر خصوصی مجازی است . ابر خصوصی مجازی بخشی از زیر ساخت یک ابر عمومی برای استفاده اختصاصی یک سازمان کنار گذارده میشود و دسترسی به آن تنها از طریق VPN IPSec   (شبکه خصوصی مجازی (VPN) که توسط IPSec  امن شده است) امکان پذیر است . به عنوان نمونه می توان از ابر خصوصی مجازی آمازون نام برد . 
باید به این نکته توجه شود که هنگامی که از ابر خصوصی صحبت می کنیم ، منظور مراکز داده مجازی شده در داخل دیوار آتش می باشد . در این پیاده سازی سازمان مصرف کننده و فراهم کننده ابر یکی است . البته ممکن است این فضا در مرکز داده فروشنده ابر باشد که بار کاری شرکت را بر عهده دارد و سناریوهای ابر خصوصی برون سازمانی را داشته باشیم . 
ابر خصوصی نیز ویژگی های اصلی ابر عمومی مانند سرعت در تدارک منابع ، مقیاس پذیری و تهیه  منابع خود سرویس ده(Self-Service)   را در بر دارد . تفاوت اصلی آنها در کنترل محیط ابر می باشد . در ابر خصوصی ، مدیریت کنترل سرویس بر عهده کاربر می باشد . می توان ابر عمومی را مانند اینترنت و ابر خصوصی را مانند اینترانت در نظر گرفت . در واقع ابر خصوصی دسترسی منحصر به فردی در استفاده از منابع زیرساخت و محاسباتی را به سازمان مصرف کننده ابر می دهد . در این صورت مشتری بیشترین کنترل را بر روی داده ، امنیت و کیفیت سرویس خواهد داشت . 
در حال حاضر ، ابرهای خصوصی ، نیازمند هر دوی OpEx و CapEx می باشند .
 ویژگیهای ابر خصوصی به صورت زیر است :

• این امکان را می‌دهد سرویس ها و قابلیتهای لازم برای استفاده کاربران داخلی به صورت خودسرویس ده مهیا شوند . 
• وظایف مدیریتی را خودکار نموده و اجازه می‌دهد که به ازای سرویس های مصرفی واحدهای کسب و کار ، برای آنها صورتحساب صادر شود . 
• محیطی با مدیریت مناسب را فراهم می کند.
• استفاده از منابع محاسباتی را بهینه می نماید .
• از بارهای کاری خاص نیز پشتیبانی می نماید . 
• تهیه منابع سخت افزاری و نرم افزاری را به صورت خودسرویس ده بر عهده دارد .
• برخی دلایل انتخاب ابر خصوصی بدین شرح است : 
• کسب و کار سازمان ، منحصرا داده و برنامه های کاربردی وابسته به آن است که کنترل و امنیت آن از اهمیت ویژه ای برخوردار است . 
• کسب و کار سازمان جزئی از یک صنعت است که نیازهای امنیتی و محرمانگی خاص و سخت گیرانه ای را می طلبد .
• سازمان به اندازه کافی بزرگ است که می تواند مزایای گسترش و اجرای مرکز داده ابری را به طور مؤثر تحقق بخشد . 
• سازمان ، دارای مراکز داده بزرگ با ظرفیت خالی فراوان می باشد . در این صورت ممکن است استفاده از ابر عمومی برای آن سازمان گران تر نیز تمام شود .
• سازمان در حال ارائه سرویس به کاربران زیادی می باشد ؛ در این صورت استفاده از ابر خصوصی می تواند منبع در آمد خوبی باشد .
• داده سازمان حیاتی و حساس می باشد و سازمان نیاز به کنترل اطلاعات خود در دیواره آتش خود دارد .
• نیاز به نگهداری مرکز داده مطابق با قوانین و مقررات دولتی است و بنابراین ابر خصوصی ترجیح داده می شود.
• سازمان نیازمندیهای کارآیی حساسی دارد ، مثلا به ۹۹/۹۹۹۹ درصد قابلیت دسترس پذیری نیاز دارد . بنابراین ابر خصوصی ممکن است تنها گزینه برآورده کننده نیاز باشد .

 همچنین همانند ابر عمومی ، نکات دیگری که در انتخاب این ابر ، مفید خواهد نمود ، به قرار زیر می باشد :

• نحوه ی دسترسی به سرویس : ابر خصوصی ممکن است از طریق شبکه خصوصی و نوعی اینترانت در اختیار کاربران سازمانی قرار گیرد . 
• محل قرارگیری مرکز داده ابر : مراکز داده با مالکیت سازمانی در اختیار استفاده کننده از ابر می باشد .
• مدیریت ابر : مدیریت ابر با مالک ابر می باشد که خود سازمان است . 
• مقیاس پذیری : با توجه به اینکه مالکیت ابر با سازمانی خصوصی است ، منابع احتمالا محدود خواهد بود و مقیاس پذیری زیادی با توجه به افزایش تقاضا نمی توان انتظار داشت ، مگر اینکه تجهیزات افزایش یابد . 
• نحوه‌ی پرداخت هزینه ها : در یک ابر خصوصی و برای استفاده سازمانی ، هزینه ها مربوط به خود سازمان است و کاربران نیازی به پرداخت ندارند . 
• نحوه ی سرمایه گذاری : ایجاد اولیه ابر نیاز به سرمایه گذاری بالای کارفرما دارد . 
• نحوه ی تخصیص منابع : تخصیص منابع ممکن است پویا و غیر پویا باشد و ممکن است برای بخش های مختلف منابع از ابتدا به صورت ثابت اختصاص داده شوند . داده قابل ذخیره سازی نامحدود در سطح منابع موجود و در محدوده اختیارات سازمان می باشد . 
• حجم داده : حجم مدت زمان ذخیره سازی داده : مدت زمان ذخیره سازی در ابر خصوصی نیز می تواند نامحدود می باشد . 
• انتظار کارآیی : از آنجا که منابع را سازمان در اختیار قرار می دهد ، بسته به میزان منابع ، کارآیی مورد نظر را می توان انتظار داشت .
• الگوها و موقعیت دسترسی : معمولا پراکندگی جغرافیایی چندانی وجود ندارد و منابع در محوطه سازمان می باشند . 
• امنیت و محرمانگی : از آنجا که کاربر می تواند به منابع دسترسی داشته باشد ، امنیت را می توان در سطح قابل قبولی تأمین کرد و ابزارها و پیکربندی های مورد نظر خود را اعمال نماید . 

ابرهای انجمنی (Community Cloud) 
ابر انجمنی در شرایطی کاربرد دارد که چندین سازمان نیازهای یکسانی از قبیل اهداف ، امنیت، محرمانگی و تطابق با قوانین دارند و به دنبال این هستند که با به اشتراک گذاردن زیرساختشان از مزایای رایانش ابری بهره مند گردند . به دلیل اینکه هزینه ها بین کاربران کمتری نسبت به ابرهای تقسیم می شود ، این گزینه گران تر از ابر عمومی است اما میزان بیشتری از محرمانگی ، امنیت و سازگاری با سیاست ها را به همراه می آورد . همانند ابر خصوصی ، ابر انجمنی نیز می تواند توسط طرف سوم یا به صورت درون سازمانی پیاده سازی شود . 
ویژگی های مورد بررسی برای ابر انجمنی به صورت زیر می باشد : 

• نحوه دسترسی به سرویس : ابر انجمنی از طریق شبکه خصوصی بین سازمان ها در اختیار افراد قرار خواهد گرفت . 
• محل قرارگیری مرکز داده ابر : محل مراکز داده در مراکز داده اشتراکی بین سازمانها می باشد . 
• مدیریت ابر : مدیریت ابر می تواند توسط یکی از شرکتهای عضو و یا توسط شرکتی ثالث انجام شود .
• مقیاس پذیری : با توجه به منابع سازمان ها ، مقیاس پذیری در حد متوسط و خوبی از آن انتظار می رود.
• نحوه ی پرداخت هزینه ها : پرداخت با توجه به قرارداد بین شرکتها صورت می گیرد .
• نحوه ی سرمایه گذاری : ایجاد اولیه ابر نیاز به سرمایه گذاری متوسطی دارد ؛ چرا که بین اعضا تقسیم می شود .
• نحوه ی تخصیص منابع تخصیص منابع ممکن است پویا و غیر پویا باشد و بستگی به قرارداد بین سازمانها دارد .
• حجم داده : داده قابل ذخیره می تواند در ابعاد ترابایت می باشد . 
• مدت زمان ذخیره سازی داده : مدت زمان ذخیره سازی در ابر انجمنی نیز می تواند نامحدود می باشد .
• انتظار کارآیی : از آنجا که منابع را سازمانها در اختیار قرار میدهند ، بسته به میزان منابع موجود ، می توان کارآیی انتظار داشت .
• الگوها و موقعیت دسترسی : معمولا به پراکندگی سازمان های عضو بستگی دارد . 
• امنیت و محرمانگی : امنیت و محرمانگی در حد متوسط خواهد بود . 

ابرهای ترکیبی 
به ارتباط دو یا بیشتر ابر ( انجمنی ، خصوصی یا عمومی ) ابر ترکیبی گفته می شود . یک ابر مرکب ، از چندین سرویس دهنده ی داخلی و یا خارجی تشکیل شده است و گزینه ی مناسبی برای بیشتر مؤسسات تجاری می باشد . با ترکیب چند سرویس ابری ، کاربران این امکان را می یابند که انتقال به ابر عمومی را با دوری از مسائلی چون سازگاری با استانداردهای مطرح در رایانش ابری آسان تر سازند .
 به عنوان مثال ممکن است سازمانی برای نیازهای اساسی و حیاتی خود از ابر خصوصی نماید ولی در صورت نیاز و برای تأمین برخی نیازهای غیرضروری و موردی خود از منابع خارج از ابر خصوصی خود استفاده نماید . همچنین ممکن است سازمانی نیازهای اصلی خود را برای مثال هسته اصلی وب سایت خود را از ابر خصوصی دریافت کند ولی برای برخی کاربردها مانند کار با فایل های چندرسانه ای با ترافیک بالا ، از ابر عمومی استفاده نماید .
 یک ابر ترکیبی متشکل از چندین فراهم کننده ابر می باشد که به صورت موجودیت های جدا از هم می باشند ولی به واسطه فناوری استانداردی که امکان جابجایی و انتقال داده و برنامه را فراهم می کند امکان اتصال میان آنها وجود دارد . البته ، قبل از پیاده سازی باید اطمینان حاصل کرد که انتخاب ابر ترکیبی نیازهای لازم را برآورده می نماید . 
در بسیاری از موارد ابر ترکیبی بسیاری از نیازهای تجاری را برآورده می سازد زیرا ویژگی های هر دو ابر عمومی و خصوصی را دارد . در ادامه مثال هایی که در آن به کارگیری ابر ترکیبی مناسب است ، آورده شده است . 

• سازمانی یک برنامه SaaS را مطلوب دانسته و به صورت استاندارد می خواهد در سازمان خود از آن استفاده نماید ، ولی کارفرما درباره امنیت آن نگران می باشد . برای حل مشکل ، شرکت فروشنده SaaS می تواند یک ابر خصوصی فقط برای آن سازمان در داخل دیوار آتش خود ایجاد نماید و یک شبکه مجازی خصوصی نیز برای امنیت بیشتر فراهم نماید . در این صورت سازمان از مزایای هر دو نوع ابر عمومی و خصوصی بهره مند می شود . 
• ممکن است سازمانی سرویسهایی ارائه دهد که برای بازارهای مختلفی تعبیه و اصلاح شده اند . ممکن است سازمان بخواهد از محیط ابر عمومی برای ایجاد یک محیط آنلاین استفاده نماید تا هر یک از کاربران بتوانند درخواست خود را ارسال و وضعیتشان را مرور نمایند . اگرچه همچنان این سازمان مایل می باشد که داده ای که برای مشتریان مدیریت می کند را در داخل ابر خصوصی خود نگهداری نماید . 
• ویژگیهای بررسی شده در سایر ابرها برای ابر ترکیبی به قرار زیر می‌باشد 
• نحوه ی دسترسی به سرویس : می تواند از طریق اینترنت و یا شبکه خصوصی باشد .
• محل قرارگیری مرکز داده ابر : محل مراکز داده در مراکز داده اشتراکی بین سازمانها می باشد . 
• مدیریت ابر : مدیریت ابر از بین سازمانهای دخیل انتخاب می شود . 
• مقیاس پذیری : با توجه به منابع سازمانها و استفاده از ابر عمومی ، مقیاس پذیری خوبی از آن انتظار می رود . . نحوه پرداخت هزینه ها : پرداخت هزینه با توجه به میزان استفاده از ابر عمومی و قرارداد بین شرکتها صورت می گیرد . 
• نحوه‌ی سرمایه گذاری : ایجاد اولیه ابر نیاز به سرمایه گذاری متوسطی دارد و وابسته به میزان استفاده از ابر عمومی در ایجاد ابر است . 
• نحوه ی تخصیص منابع : تخصیص منابع ممکن است پویا و غیر پویا باشد .
• حجم داده : حجم داده قابل ذخیره در ابعاد ترابایت می باشد.
• مدت زمان ذخیره سازی داده : مدت زمان ذخیره سازی در ابر ترکیبی متوسط می باشد . 
• انتظار کارآیی : وابسته به پهنای باند می باشد . 
• الگوها و موقعیت دسترسی : بسته به الگوی سازمانی می تواند پراکنده باشد .
• امنیت و محرمانگی : در صورت استفاده از منابع عمومی پایین و در صورت استفاده از منابع خصوصی بالا خواهد بود.