چکیده
فناوری رایانش ابری بر مبنای ویژگی های ذاتی خود ، مانند مقیاس پذیری، انعطاف پذیری و...، می تواند در افزایش بهره وری مراکز آموزش عالی، به عنوان موتور محرک توسعه، نقش زیربنایی ایفا کند.
علی رغم پتانسیل زیاد فناوری یاد شده در ارایه بهتر خدمات و ایجاد ثروت، استفاده از آن در کشورهای در حال توسعه از جمله ایران، در وضعیت مناسبی قرار ندارد.
از دلایل متعدد موثر بر این وضعیت، می توان به عدم ارائه معماری کل نگر و پشتیبان اشاره کرد. این پژوهش با استفاده از روش فرا ترکیب به تجزیه و تحلیل پژوهش های گذشته در زمینه مدل ها و معماری های پشتیبان
پیاده سازی رایانش ابری در مراکز آموزش عالی پرداخته و پس از شناسایی 30 مفهوم در قالب پنج مقوله اصلی، معماری ابری ترکیبی به نام IUHEC را برای پشتیبانی پیاده سازی رایانش ابری در مراکز مذکور ارائه کرده است.
اعتبارسنجی معماری به کمک خبرگان این حوزه و با استفاده از تکنیک تحلیل محتوا انجام شده است . نوآوری این معماری، جامعیت، امنیت زیاد و در عین حال سادگی آن است و به مراکز کمک می کند تا مهاجرت ایمن و موثری به
فضای رایانش ابری داشته باشند.
702 ارائه معماری ترکیبی برای پشتیبانی پیاده سازی رایانش ابری...
مقدمه
سازمان ها برای بقا و تکامل، کاملاً به فناوری اطلاعات وابسته اند (موسی خانی، مانیان، محمودی و کارگر، 1396).
فناوری رایانش ابری به عنوان یکی از پارادایم های نوین فناوری اطلاعات، می تواند برای مراکز آموزش عالی ایران مزایای بسیاری به ارمغان آورده و شبکه آموزشی و پژوهشی اقتصادی تر، پایدارتر و دسترس پذیر تری ایجاد کند (ایبراهیم، 2015).
مدیریت و اشتراک دانش در مراکز اطلاع رسانی، از جمله کاربردهای مهم این فناوری در دانشگاه هاست (شفایی تنکابنی، شیخ و جلالی، 1394). رایانش ابری برای یادگیری الکترونیکی در اکوسیستمی با زیرساخت قابل اطمینان، منعطف، به صرفه، امن همراه با تضمین کیفیت سرویس فراهم می کند (اووزی و سورو، 2012 ).
این فناوری، امکان اجرای پروژه ها را با منابع مختلف از مراکز مختلف فراهم می آورد (ووجین، 2011). در ارتباط با سایر
مزایای رایانش ابری در مؤسسه های آموزش عالی، می توان به دسترسی از هر مکان و هر زمان (آکاند و ون بل ، 2015 و متیو، 2012)، سهولت استفاده (آکاند و ون بل، 2015)، پیاده سازی آسان (یغمایی و بینش، 2015)، افزایش توانمندی های عملیاتی و انعطاف پذیری (آکاند و ون بل، 2015 و بویر و اراسته، 2015) استفاده آفلاین با امکانات همزمانی بیشتر IT مقیاس پذیر نمودن زیرساخت (متیو، 2012 )، کاهش نیاز به نیروی انسانی (یغمایی و بینش، 2015) و حفظ محیط زیست (متی و،2012 ) اشاره کرد.
به منظور بهره برداری از زیرساخت ها و
سرویس های رایانش ابری در مراکز آموزش عالی ایران، نیاز است تا خدمات و برنامه های کاربردی این مراکز به ابر مهاجرت کنند، اما یکی از چالش ها، کمبود یا عدم ارائه معماری متناسب سازی شده و جامع برای پشتیبانی فرایند مهاجرت و پیاده سازی فناوری یاد شده است.
علی رغم پتانسیل بسیار فناوری رایانش ابری در ارائه بهتر خدمات و ایجاد ثروت، پذیرش و پیاده سازی آن هنوز از دید محققان دور مانده است و معماريِ جامعی که بر مبنای بررسی نظام مند مطالعات پیشین و ترکیب یافته های آنان طراحی شده باشد، هنوز برای مراکز آموزش عالی ایران ارائه نشده است.
هرگونه پژوهش در زمینه پذیرش و پیاده سازی آن (مانند این پژوهش)، تلاشی برای ایجاد سهمی در ادبیات رایانش ابری است (گانگوار، دیت، رماسوامی و ایرانی، 2015 ). بنابراین این پژوهش درصدد است تا با استفاده از رویکرد فراترکیب و مرور نظام مند ادبیات پژوهش، ضرورت
استفاده از فناوری را مشخص کند و معماری جامع و مناسبی برای پشتیبانی پیاده سازی
رایانش ابری در مراکز آموزش عالی ایران ارائه دهد. مدل های ارائه خدمت توسط رایانش ابری شامل نرم افزار به عنوان خدمت که بیشترین استفاده را در مراکز آموزش عالی دارد (آکاند و ون بل ، 2015) سکو به عنوان خدمت و زیرساخت به عنوان خدمت است.
مراکز آموزش عالی برای پیاده سازی رای انش ابری می توانند یکی از مدل های استقرار ، یعنی ابر خصوصی، ابر عمومی و ابر هیبریدی را برگزینند.
فعالیت های مراکز آموزشی عالی به سه گروه آموزش، پژوهش و اداری دسته بندی می شود که نحوه سنتی تعاملات برای انجام آن و نحوه تعاملات ابری نمایش داده شده است.
در ادامه مقاله، به بررسی اجمالی ضرورت، مزیت ها و چالش های استفاده از فناوری رایانش ابری در مراکز آموزش عالی پرداخته می شود؛ سپس پیشینه پژوهش ها در زمینه پیاده سازی و مهاجرت رایانش ابری در مراکز آموزش عالی بررسی شده و به صورت جدولی کامل، تلاش محققان گذشته ارائه می شود.
مطالب با تشریح روش تحقیق، نحوه انتخاب منابع، ترکیب و ارائه یافته ها و اعتبارسنجی پژوهش ادامه می یابد. متعاقب این بخش، معماری پیشنهادی تشریح و ارائه می شود. در پایان نیز جمع بندی و پیشنهاد هایی برای پژوهش های آتی ارائه خواهد شد.
ضرورت استفاده از رایانش ابری در مراکز آموزش عالی
تغییرات سریع فناوری در عصر دیجیتال و ارائه راهکارهای جدید همراه با تکامل وب، تکنیک های بازیابی اطلاعات و مدیریت محتوا را در سیستم های آموزشی تغییر داده است. امروزه مفاهیم نوینی مانند مراکز آموزشی هوشمند و دانشگاه هوشمند مطرح می شود (کوکولی، جوئریکو، مارسکا و استنگانلی، 2014).
به طور کلی ساختار آموزش و یادگیری دچار تحول عظیمی شده و نیاز است مراکز آموزش عالی، سیستم آموزش و یادگیری را به صورت اثربخش تغییر دهند؛ فناوری رایانش ابری با توجه به ویژگی های ذاتی خود می تواند کمک شایانی به مراکز آموزش عالی کرده و در این تغییرات نقش زیربنایی ایفا کند.
ارائه معماری ترکیبی برای پشتیبانی پیاده سازی رایانش ابری در مراکز آموزش عالی با استفاده از رویکرد فراترکیب
https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?ID=318520